Yazar: admin

Organizasyon Modeli Nedir? Antropolojik Bir Perspektif Dünyanın dört bir yanındaki kültürler, farklı yaşam biçimlerini, değerleri ve gelenekleri barındırırken, insan toplulukları da kendi içlerinde farklı organizasyon modelleri geliştirmiştir. Bu modeller, bir toplumun yaşamını nasıl düzenlediğini, bireyler arasındaki ilişkileri nasıl şekillendirdiğini, gücün nasıl dağıldığını ve kimliğin nasıl oluştuğunu anlamamıza yardımcı olur. Her kültür, kendi tarihsel, ekonomik ve toplumsal koşullarına dayalı olarak farklı organizasyon biçimleri geliştirmiştir. Peki, bir toplumu anlamanın anahtarlarından biri olan “organizasyon modeli” ne anlama gelir? Bu yazı, organizasyon modellerini antropolojik bir bakış açısıyla ele alacak, ritüellerden sembollere, akrabalık yapılarından ekonomik sistemlere kadar bu modellerin kültürel çeşitliliğini keşfedecek. Kendinizi bir antropolog…

Bekçilerin Çalışma Sistemi Nasıl? Ankara Sokaklarında Bir Gün Ankara’nın kalabalık sokaklarında yürürken, bazen gözüm bekçilerin nöbet tutuşlarına takılır. Kimi zaman uzun bir süreyi kısıtlı bir alanda, kimisi ise gürültülü caddelerde, bazen de ıssız parkların köşelerinde görev başındadır. Şehirdeki güvenlik sisteminin bel kemiği olan bekçilerin çalışma sistemini, biraz daha yakından incelediğimde, işler o kadar basit değilmiş gibi geliyor. Aslında, bekçilerin çalışma düzeni, bir tür disiplin, sabır ve dikkat gerektiriyor. Bir ekonomi öğrencisi olarak veriyi çok seviyorum. Bu yüzden, sadece gözlemlerimle yetinmek yerine, Türkiye’deki bekçilerin çalışma sistemine dair birkaç istatistik ve rapora da göz attım. Ama yazının sonunda gerçek bir hikaye anlatacağım;…

Ana Damar Hangisidir? Toplumsal Yapıların Derinliklerinde Bir Keşif Toplumsal Normların, Cinsiyet Rollerinin ve Kültürel Pratiklerin Arasındaki İnce Çizgi Toplumlar, tarih boyunca kendilerine özgü yapılar ve normlar geliştirmiştir. Bu yapılar, bireylerin yaşantılarından, günlük rutinlerinden, ilişki biçimlerine kadar her şeyde izlerini bırakır. Sosyologlar, bu dinamikleri anlamaya çalışırken çoğu zaman büyük bir soruyla karşılaşırlar: “Ana damar hangisidir?” Yani, bir toplumun temel yapısını oluşturan en belirgin, en güçlü etmen nedir? Toplumsal yapıları anlamak için bir adım geri çekildiğimizde, normlar, roller ve kültürel pratiklerin nasıl bir etkileşim içinde olduğunu gözlemlemek önemlidir. Cinsiyet rollerinin bu yapılar üzerindeki etkisini incelediğimizde, erkeklerin ve kadınların toplumsal işlevlerinin nasıl farklılaştığına…

Kronik Hastalıklar ve Ekonomi: Sağlık Harcamaları ve Toplumsal Refah Bir ekonomist, kaynakların sınırlılığı ve bu sınırlı kaynakların seçimlerle nasıl tahsis edildiği üzerine derinlemesine düşünür. Her bir karar, belirli bir maliyet taşır ve her maliyet, toplumsal refahın seyrini etkileyebilir. Bu bağlamda, sağlık sektöründe karşılaşılan en büyük sorunlardan biri, kronik hastalıklar ve bu hastalıkların bireyler ve toplumlar üzerindeki ekonomik etkileridir. Kronik hastalıkların süresi, tedavi maliyetleri ve toplumsal sonuçları, sadece bireylerin yaşamını değil, aynı zamanda geniş ölçekteki ekonomik dinamikleri de şekillendirir. Kronik Hastalıkların Süresi ve Ekonomik Yük Kronik hastalıklar, genellikle uzun süre devam eden ve sürekli tedavi gerektiren sağlık sorunlarıdır. Bu hastalıklar, kalp…

Keş Peyniri Nereden Geliyor? Güç, Kimlik ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimi Perspektifi Toplumlar, belirli iktidar ilişkileri, kurumsal yapılar ve tarihsel bağlamlarla şekillenir. Bu yapılar ve ilişkiler, insanlık tarihinin her aşamasında belirleyici olmuştur. Ancak bazen, en gündelik şeylerde bile — yemeklerden, geleneklerden ve kültürel sembollerden — toplumsal düzenin, kimliğin ve güç ilişkilerinin izlerini bulmak mümkündür. Keş peyniri gibi sıradan bir gıda ürünü bile, coğrafyanın, kimliğin ve devletin birbirine bağlı, karmaşık bir yansımasıdır. Peki, Keş peyniri neredendir? Bu soruyu sormak, sadece bir peynirin menşeiyle ilgili bir soru değil, aynı zamanda güç, iktidar, ideoloji ve yurttaşlık kavramlarını sorgulamaya başlamak için bir…

Çeşme Yaptırmak Sadaka Mı? Herkesin Kendine Göre Bir “İyi İş” Anlayışı Var Çeşme Yaptırmak Sadaka Mı? Bir Tık Daha Yüksek İzmir’de yaşıyorum, dolayısıyla çeşme kültürüyle biraz yakın ilişkim var. Gerek bizim mahalledeki eski çeşmeler, gerekse de her köşe başına bir şekilde denk geldiğimiz, taşlardan yapılmış o göz alıcı çeşmeler… Hani, ilk gördüğünüzde “Yaşlı bir insanın su içmesi için yapılmış” diye düşünürsünüz ya, aslında o çeşmelerin varlığı, hem bir şehri hem de içinde yaşayan insanları anlamada biraz ipucu verir. Geçenlerde bir arkadaşım “Ya bir çeşme yaptırsam mı?” dedi, tabii ben de hemen “Sadaka mı, yoksa işin arkasında başka bir iş mi…

Image Image Image Kaplanlar Suyu Sever mi? Doğal yaşamda sıkça karşılaşılan soru: “Kaplanlar suyu sever mi?” Aslında bu soru, görünürde “ev kedileri suyu sevmez” klişesinin yaban dünyasındaki devasa bir kedi türü için geçerli olup olmadığını tartışmayı içeriyor. Uzun yıllara dayanan gözlemler ve bilimsel çalışmalar gösteriyor ki, evet — Kaplan (Panthera tigris), birçok kedigil türünün aksine, suyu sever, suda yüzebilir ve suyla ilişkisi karmaşık bir evrimsel adaptasyonun parçasıdır. ([Çevre Araştırma ve Eğitim Enstitüsü][1]) Tarihsel ve Evrimsel Arka Plan Kaplanın ataları tarih boyunca ormanlık bölgeler, bataklıklar, nehir kıyıları gibi sulu ortamlarla iç içe yaşamış. Bu tür habitatlarda hayatta kalabilmek, avlanabilmek ve serin…

Giriş — Kalimba: Bir Enstrüman, Bir Öğrenme Yolculuğu Belki bir gün elinize küçük ve sade görünümlü bir enstrüman alırsınız — parmaklarınıza yabancı, ama bir melodinin mümkün olduğunu fısıldayan bir ses çıkarır. İşte o an, yalnızca müzik değil; keşif, sabır, öğrenme süreci başlar. Kalimba dünyasına adım atmak, sadece nota çalmayı öğrenmek değil; aynı zamanda kendi ritminizi, kendi sesinizi bulma yolculuğudur. Bu yazıda, “Kalimba hangi marka alınmalı?” sorusunu, bir müzik aleti seçimi olmanın ötesinde — pedagojik bir öğrenme süreci, kişisel gelişim ve toplumsal paylaşım aracı olarak — ele alacağım. Çünkü bir enstrüman seçimi, öğrenmenin dönüştürücü gücüne dair bir karardır. Kalimba Nedir ve…

Kur’an-ı Kerim’i Güzel Okumak İçin Ne Yapmalı? Kur’an’la İlk Tanıştığım An Ankara’da büyürken, Kur’an-ı Kerim’le tanışmamın nasıl bir dönüm noktası olduğunu hatırlıyorum. Çocukken, annem ve babam sabahları bize Kur’an okumayı öğretirken, bir yandan da okuduklarını doğru okumamız için teşvik ederlerdi. Evdeki atmosfer farklıydı; sabah kahvaltısından önce annem sesini duymamız için bize de okuma alıştırmaları yapar, o sakin tonuyla her harfi birbiri ardına okurken, bir yandan da doğru telaffuz etmenin ne kadar önemli olduğunu vurgulardı. O zamanlar, küçük yaşlarımda her şey daha basitti, ama şimdi düşündüğümde, o zamanlar sadece Kur’an’ı doğru okumayı değil, aynı zamanda kalbimle dinlemeyi de öğreniyordum. Ama zamanla…

Ketçap Buzdolabına Konur Mu? Bilimsel Bir Mercek Altında Hepimizin evinde mutlaka bir şişe ketçap vardır. Özellikle patates kızartması ve hamburger gibi yemeklerin vazgeçilmezi olan bu kırmızı sos, günlük yaşamda sıkça kullanılıyor. Ancak, ketçap buzdolabına konur mu? Bu basit gibi görünen soru aslında içinde bazı bilimsel temeller barındırıyor. Gelin, ketçap ve muhafaza yöntemleri hakkında hep birlikte biraz daha derinlemesine bakalım. Ketçap ve İçeriği: Neden Bu Kadar Uzun Dayanıyor? Öncelikle ketçabın içeriğini bir gözden geçirelim. Ketçap, domates, sirke, şeker, tuz ve baharatlardan oluşan bir karışımdır. Bu içerik, ketçabın raf ömrünü uzatan faktörlerin başında gelir. Domatesin asidik yapısı ve sirkenin koruyucu etkisi, ketçabın…